Adli Sicil Kaydının ve Arşiv Kaydının Silinmesi Hakkında Bilgilendirme
Adli sicil kaydı, halk arasında “sabıka kaydı” olarak bilinir ve kişilerin mahkumiyet kararlarının kaydedildiği resmi bir belgedir. Ancak bazı durumlarda, bireylerin geçmişteki cezai kayıtlarının hayatlarını olumsuz etkilediği görülmektedir. Özellikle iş başvuruları, kamu hizmetlerine giriş, yurtdışı işlemleri gibi alanlarda bu kayıtlar önemli rol oynar. Bu nedenle, adli sicil ve arşiv kayıtlarının silinmesi büyük bir önem taşımaktadır.
Adli Sicil Kaydı Nedir?
Adli sicil kaydı, mahkemelerce verilen kesinleşmiş mahkumiyet kararlarının Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü tarafından tutulduğu resmi kayıttır. Bu kayıt yalnızca kesinleşmiş cezaları içerir; hakkında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraate karar verilen kişiler hakkında adli sicil kaydı oluşturulmaz.
Arşiv Kaydı Nedir?
Arşiv kaydı ise, adli sicilden silinmiş ancak belli şartlarla muhafaza edilen kayıtları ifade eder. Örneğin, cezasını çeken bir kişinin kaydı adli sicilden silinse bile, bu kayıt belirli süreler boyunca arşivde tutulmaya devam eder. Arşiv kayıtları, yalnızca yargı makamları ve bazı resmi kurumlar tarafından görülebilir.
Hangi Durumlarda Sicil ve Arşiv Kaydı Silinir?
Türk hukukuna göre adli sicil kayıtlarının silinmesi mümkündür. Bu silme işlemi, şu şartlarda gerçekleştirilir:
- Cezanın infazının tamamlanması: Mahkumiyet kararı yerine getirildiğinde, kayıt belirli bir süre sonra adli sicilden silinir.
- Denetimli serbestlik ya da hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB): Bu tür kararlar sonucunda kişi cezaevine girmez ve belirli şartları yerine getirirse sicil kaydı oluşturulmaz veya kısa sürede silinir.
- Ceza zamanaşımı: Belirli bir sürenin geçmesiyle birlikte ceza infaz edilemeyeceğinden, kayıt da silinir.
- Affa uğrama: Genel veya özel af söz konusuysa kayıtlar silinebilir.
Adli sicilden silinen kayıtlar, belirli süre boyunca arşivde saklanmaya devam eder. Arşiv kaydının silinmesi için ise şu koşulların gerçekleşmesi gerekir:
- Cezanın infazından sonra 5 yıl geçmesi (kasti suçlar için),
- Cezanın affa uğraması,
- Ceza zamanaşımının dolması,
- Yeniden suç işlememe ve iyi hal durumu.
Nasıl Başvuru Yapılır?
Adli sicil ve arşiv kaydının silinmesi talebi, Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne dilekçe ile yapılır. Başvurular e-Devlet üzerinden de takip edilebilir. Başvuruda, ilgili mahkeme kararları ve infaz belgeleri gibi evrakların eklenmesi önemlidir.
Sonuç
Adli sicil ve arşiv kaydının silinmesi, bireylerin toplumsal hayata daha sağlıklı bir şekilde katılabilmeleri açısından önemli bir haktır. Hukuki süreçlerin doğru yürütülmesi ve başvuruların usulüne uygun yapılması, bu hakkın etkin şekilde kullanılmasını sağlar.